کتاب و کتابخانه در ایران باستانی

کتاب از دیرینه زمان در تمام تمدن ها نقش بسزایی داشته و دارد ما در این مقاله به موضوع کتاب و کتابخانه در ایران باستان می پردازیم:

ابومعشر (بلخی) منجم می گوید:

پادشاهان ایران بی‌اندازه به حفظ و نگاهداری دانش بشری توجه و علاقه مبذول می‌داشتند و به همین منظور برای نگاهداری آنها از حوادث و آفات سماوی و ارضی اوراقی برگزیدند که در برابر گذشت زمان ایستادگی می‌کرد از عفونت و پوسیدگی مصون می‌ماند. این اوراق پوست درخت خدنگ بود آن را توز می‌نامیدند.

مردم کشور هندوستان و چین و همچنین دیگر کشورها مجاور ایران زمین از ایشان در این کار پیرو کردند و توز را برای نوشتن برگزیدند، پوست خدنگ نرم و انعطاف‌پذیر بوده ضمنا محکم  است و می‌تواند سالیان دراز پایدار بماند و از همین رهگذر است که آن را در وتر کمان هم بکار می‌برند.

پادشاهان پس از اینکه دانش گوناگون را بر روی پوست توز نوشتند، پی جوی آن شدند که در روی زمین شهر و مکانی بیابند که خاک آن به زود فاسد نشود و زلزله‌خیز نباشد و از خسوف برکنار بماند، پس از جستجو فراوان سرانجام در زیر آسمان شهری که واجد این خصوصیات بود یافتند آن شهر اصفهان بود، بخشی بهتر و پسندیده‌تر از بخش جی برای تأمین این منظور بنظر نیامد.

از نوشته‌های ابومعشر بلخی و ابن ندیم و حمزه اصفهانی می‌توانیم نتیجه‌ بگیریم که:

درون دوران هخامنشیان و قبل از ایشان در ایران کتابخانه‌ها به منظور حفظ افکار و اندیشه دانشمندان وجود داشته و این کتابخانه در اختیار بخردان و دانایان و دانش‌پژوهان قرار می‌گرفته است.

با بدست آمدن لوح‌ گلی در کاخ‌آپادانا که نشانه‌ایست از کتابخانه شاهنشاه هخامنشی و توجه به مطالب که مورخان درباره ترجمه آثار ایرانی وسیله اسکندر مقدونی  و نقل آنها به کتابخانه‌ها اسکندریه نوشته‌اند همه موید اینست که در زمان هخامنشیان در ایران کتابخانه‌ بزرگ وجود داشته است.

برای چاپ کتاب در کرج و برپایی نمایشگاه کتاب در کرج با ما مرکز پخش کتاب صلاحی در تماس باشید.